Op 28 oktober 2018, om 13.00 slaat de Kunstreservebank, naar ontwerp van Financieel Erfgoed, de eerste slag van een unieke herdenkingsmunt. Deze munt, een ‘iepencent’, is gemaakt uit het hout van de majestueuze Iep die sinds 1903 op het Beursplein stond en wordt geslagen in de Kunst Min Hallen in Bergen (Jan Apeldoornweg 4-6, Bergen) tijdens de laatste dag van de Kunst10daagse.
Beursplein – Bron: Stadsarchief Amsterdam
Het initiatief van Financieel Erfgoed is opgezet om recht te doen aan de 130 jaar (financiële) Amsterdamse geschiedenis die deze Iep heeft meegemaakt. De boom zag de opening van de Beurs van Berlage, de bouw van de Effectenbeurs, maakte twee wereldoorlogen mee, de wederopbouw, de oliecrisis en het Amsterdam van de krakers en Occupy Now. In samenwerking met de Stichting Stadshout wordt nu de boom een nieuwe bestemming gegeven en het eerste produkt daarvan is deze iepencent.
Crowd-sourcing: een stukje geschiedenis ruilen voor een stukje geschiedenis
Financieel Erfgoed zal 100 -van de in totaal 2018 uit te geven- iepencenten gaan ruilen met mensen die ons een mooi verhaal, document of foto aan de hand doen over de geschiedenis van het Beursplein. We zoeken dan vooral de verhalen die we nog niet kennen en die in het geheugen van de Amsterdammers zitten. Op die manier bewaren we de tot nu toe ongeschreven geschiedenis van die plek. We roepen daarom iedereen op om hun hun verhaal (op papier of ingesproken) toe te sturen aan iepencent@financieelerfgoed.nl.
De naam ‘Iepencent’ verwijst naar de kleine zaadjes van de Iep die in het voorjaar door de stad ruisen. Net als de geschiedenis zelf zijn ze er op de achtergrond, heb je het nauwelijks in de gaten dat ze zo massaal in de stad aanwezig zijn, maar zou je het merken als ze er niet waren. Simon Lelieveldt: “Uit een gesprek met Daan Simons over iepencenten werd voor mij duidelijk dat we die in elk geval uit de boom moesten maken: munten die symbool staan voor zowel de boom als de financiële geschiedenis van Amsterdam.”
Samenwerkingen
Het project rond de Iep van het Beursplein vindt plaats in samenwerking met Stichting Stadshout (het bewaren en zagen van de boom), Eva de Mooij (klankbord ontwerp iepencent), Walter Vree en Daan Simons (het maken van het zaagplan, de produktie van de rondellen en afwerking van de munten, Daan: het idee iepencent), Tino Nooten (het design van munt en hoesje), Ron Peperkamp (De Kunstreservebank, voor het maken van stempel en het slaan van de munten), Slagerij Veenboer (voor het invriezen van de muntjes – om de houtworm te doden) en Ilia ten Böhmer/Adriaan Schuitemaker (film/opname’s/editing).
Over de munt zelf:
Deze herdenkingsmunt kent twee zijden. De ene zijde is blank en laat de Iep zien in natuurlijke gedaante. Dit symboliseert de natuurlijke feitelijke verschijningsvorm der dingen. De andere zijde laat zien welke interpretatie de mens hieraan geeft. Dat is de cultuur-kant van de munt.
Op die cultuurkant is de interpretatie die Financieel Erfgoed geeft aan de “Iepencent”:
– het motto van Financieel Erfgoed leest als een cirkel: Now is the past, the present, the future and the …. Now is the past, the present, the future and the….
– dit motto symboliseert hoe verleden, heden en toekomst permanent met elkaar in verbinding staan en hoe belangrijk het is om daar oog voor te hebben,
– het water van de Amstel (bij Bijenkorf) en dat van het IJ (bij de Beurs) naar analogie van de soortgelijke symboliek in talloze gevelstenen van de Amsterdamse geschiedenis,
– de muntsymbolen die horen bij verleden (VOC-munt, gulden), heden (euro) en de toekomst (bitcoin – digitale tokens),
– de vier meest saillante gebouwen die aan het plein staan/stonden; waaronder het verzekeringsgebouw van Berlage dat in 1963 afbrandde,
– met Amsterdamse kruisjes, de plaats waar de boom stond op het Beursplein,
– het jaartal van de muntslag (2018) en het teken van de muntmeester (Lelie – voor Lelieveldt).
Financieel Erfgoed 